این تحقیق با هدف مقایسه تاثیر سالیسیلیک اسید و متیل جاسمونات بر دوام گل بریده رز رقم Grand prix از طریق بررسی برخی شاخص های فتوسنتز در فروردین سال 1391 انجام گرفت. بدین منظور تعداد 235 شاخه گل رز قرمز رقم (Grand prix) در گلدان های حاوی 1 لیتر ساکارز 2 درصد در سردخانه با دمای 8 درجه سانتی گراد و رطوبت 55 درصد و نور 260 لوکس قرار گرفت و هفته ای 1 بار به مدت یک ماه با غلظت های مختلف سالیسیلیک اسید شامل 2-10، 3-10، 4ˉ10 و 5ˉ10 مولار و متیل جاسمونات 20، 40، 60، 80 و 100 میکرومولار محلول پاشی شدند. کلیه 11 تیمار مذکور در طرح فاکتوریل با 3 تکرار انجام شد. فاکتورهای اندازه گیری شده شامل فاکتورهای ظاهری (دوام گل و برگ) سنجش کلروفیل های a، b و قندهای محلول بود. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد فاکتور ظاهری گل و برگ در تیمار 3-10 مولار سالیسیلیک اسید در مقایسه با سایر تیمارها و شاهد بهینه بود. قندهای محلول و کلروفیل a و b نیز در تیمار 3-10مولار اسید سالیسیلیک در مقایسه با شاهد و سایر غلظت های اسید سالیسیلیک افزایش یافت. از سوی دیگر بر اساس نتایج حاصل از تیمار با متیل جاسمونات افزایش فاکتور ظاهری گل و برگ و نیز قندهای محلول در تیمار 100 میکرومولار مشاهده شد و کلروفیل a نیز در همه تیمارها نسبت به شاهد افزایش معنی داری را نشان داد.

مدیریت تلفیقی آفات با تاکید بر استفاده هم زمان عوامل کنترل زیستی و ارقام مقاوم می تواند یکی از راهکارهای کارآمد برای مدیریت آفات باشد. در این پژوهش تاثیر ارقام حساس (Orange) و مقاوم (Tea) گل رز روی فراسنجه های جدول زندگی شته رز Macrosiphum rosae (L.) (Hem.: Aphididae) و کفشدوزک شکارگر آن،Hippodamia variegata (Goeze) (Col.: Coccinellidae)، در شرایط آزمایشگاهی ارزیابی شد. داده های به دست آمده با استفاده از تیوری جدول زندگی سن-مرحله رشدی، دو جنسی تجزیه و میانگین و خطاهای معیار با استفاده از مدل بوت استرپ محاسبه شد. میانگین دوره رشد و نمو مرحله نابالغ (دوره پورگی) شته رز روی رقم مقاوم (20/15 روز) به طور معنی داری بیشتر از رقم حساس (53/9 روز) بود. نرخ ذاتی افزایش جمعیت (r) شته رز روی ارقام حساس و مقاوم به ترتیب 330/0 و 115/0 بر روز بود. علاوه بر این، مقادیر نرخ ذاتی افزایش جمعیت (r) کفشدوزک تغذیه کرده از شته های پرورش یافته روی ارقام حساس و مقاوم به ترتیب 145/0 در برابر 126/0 بر روز بود. طول کل دوره قبل از تخمریزی (TPOP) کفشدوزک روی رقم مقاوم (66/26 روز) به طور معنی داری طولانی تر از رقم حساس (83/23 روز) بود، ولی میزان باروری کل روی رقم مقاوم (34/370 تخم/ماده) به طور معنی داری کمتر از رقم حساس (65/451 تخم/ماده) بود. نتایج به دست آمده در این پژوهش، به ویژه پایین بودن نرخ ذاتی افزایش جمعیت و میزان باروری این شکارگر روی رقم مقاوم گل رز (Tea)، بیانگر ضرورت انجام پژوهش های بیشتر در خصوص استفاده تلفیقی از ارقام مقاوم و عوامل بیوکنترل در برنامه های کنترلی شته رز می باشد.

گل های وحشی رز ایبریکا به منظور پیدا کردن عطر و اسانس مورد بررسی قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل توسط گاز کروماتوگرافی و گاز کروماتوگرافی / طیف سنج جرمی (GS / MS) انجام شد. ترکیبات آلی فرار استخراج شده از گلبرگ ها حاوی یازده ترکیب بود که فراوان ترین این ترکیبات عبارتند از: الکل فنیل اتیل (82/38 %)، بنزیل الکل (48/28 %) و ژرانیول (57/12 %). تجزیه و تحلیل اسانس شامل سیزده ترکیب بود که آنتول (56/45 %) و اسید فتالیک (23/32 %) بیشترین میزان را داشتند. رایحه و اسانس موجود در گلبرگ های R. iberica به عنوان مواد افزودنی طبیعی غذایی، ترکیبات دارویی و یک گیاه معطر در استراتژی های اصلاحی گیاهان زینتی مفید است.

گونه گل محمدی (Rosa × damascena) از مهمترین گونه های تیره گل سرخیان (Rosaceae) در ایران است که در گستره کوهستانی ایران از پهنه های غربی کشور تا کوهپایه های مرکزی و شرقی تکثیر می یابد. این گونه به لحاظ کاربرد در صنایع دارویی و عطرسازی حایز اهمیت است. براساس مطالعات گسترده ای که بر روی ژنوتیپ های این گونه در ایران صورت گرفته تنوع قابل ملاحظه ای مشاهده شده است و ایران به عنوان مرکزی دارای پتانسیل در ایجاد تنوع ژنتیکی و اصلاح ارقام این گونه می تواند درنظر گرفته شود. به نظر می رسد این گونه می تواند مهمترین جد مستقیم واریته های شمال غرب اروپایی بخشه Rosa در جنس Rosa بوده باشد که به صورت دورگی از سه گونه رز وحشی بوجود آمده و گونه R. moschata گونه والد مادری آسیایی آن است. طبق شواهد فسیل بدست آمده آسیا به عنوان ناحیه اجدادی برای جنس Rosa پیشنهاد می شود و بخش Synstylae  از این جنس به عنوان قدیمی ترین گروه در حدود 30 میلیون سال پیش به سمت اروپا گسترش یافته است. فیلوژنی این جنس مشکل، نشان می دهد که ارایه تحلیلی در چارچوب تکاملی نیازمند مطالعات بیشتر است.

گونه گل محمدی (Rosa × damascena) از مهمترین گونه های تیره گل سرخیان (Rosaceae) در ایران است که در گستره کوهستانی ایران از پهنه های غربی کشور تا کوهپایه های مرکزی و شرقی تکثیر می یابد. این گونه به لحاظ کاربرد در صنایع دارویی و عطرسازی حایز اهمیت است. براساس مطالعات گسترده ای که بر روی ژنوتیپ های این گونه در ایران صورت گرفته تنوع قابل ملاحظه ای مشاهده شده است و ایران به عنوان مرکزی دارای پتانسیل در ایجاد تنوع ژنتیکی و اصلاح ارقام این گونه می تواند درنظر گرفته شود. به نظر می رسد این گونه می تواند مهمترین جد مستقیم واریته های شمال غرب اروپایی بخشه Rosa در جنس Rosa بوده باشد که به صورت دورگی از سه گونه رز وحشی بوجود آمده و گونه R. moschata گونه والد مادری آسیایی آن است. طبق شواهد فسیل بدست آمده آسیا به عنوان ناحیه اجدادی برای جنس Rosa پیشنهاد می شود و بخش Synstylae  از این جنس به عنوان قدیمی ترین گروه در حدود 30 میلیون سال پیش به سمت اروپا گسترش یافته است. فیلوژنی این جنس مشکل، نشان می دهد که ارایه تحلیلی در چارچوب تکاملی نیازمند مطالعات بیشتر است.

پیش بینی مراحل رشد محصول، به خصوص زمان برداشت آن نقش بسیار مهمی در برنامه ریزی تولیدات گلخانه ای دارد. مطالعات فراوانی از کاربرد فن آوری تجزیه و تحلیل تصاویر دیجیتال برای تخمین رفتار رشدی محصول در گلخانه وجود دارد. در مطالعه حاضر تغییرات مشخصات رنگی برگ چهار رقم تجاری گل رز در طول زمان با استفاده از پردازش تصاویر رنگی توسط نرم افزار image j و فضای رنگ RGB مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل نشان داد که ارتباط بالایی بین اجزای رنگ برگ و مرحله رشد ساقه در ارقام دارای گل های سفید رنگ (R2 = 0.986) و ارقام گل رنگی (R2 = 0.94) وجود دارد و همچنین تفاوت معنی داری بین اجزای رنگ در برگ های لایه های مختلف ساقه مشاهده شد. همچنین همبستگی خوبی بین اندازه گیری مستقیم کلروفیل کل توسط روش اسپکتروفتومتری و شاخص کلروفیل به وسیله SPAD بدست آمد. در بین مدل های بررسی شده معلوم شد مدل خطی و مدل نمایی عملکرد بهتری در ایجاد رابطه منطقی بین داده های حاصل از ارتفاع ساقه و تغیرات رنگ برگ دارند، هرچند تفاوت هایی در این زمینه بین ارقام مشاهده شد. توانایی روش آنالیز تصویری در تشخیص غیر مخرب تغییرات رنگی در بین لایه های برگی و برقراری یک پیوند معنی دار و منطقی بین تغییرات رشد ساقه ارزشمند و در خور توجه تشخیص داده شد. توسعه این مدل برای سایر ارقام رز گلخانه ای مهم می تواند ابزار قوی و قابل اطمینانی در اختیار تولید کنندگان رزهای گلخانه ای قرار دهد تا بتوانند به کمک آن برنامه های تولید را تنظیم و زمان برداشت محصول و بازاررسانی را پیش بینی کنند.

از گل رز که ملکه گل های زینتی است در آشپزی نوین به عنوان یک منبع غذایی جدید و غنی از ترکیبات مغذی و زیست فعال استفاده می شود. با وجود محبوبیت گل رز در آشپزی، هنوز ارقام و گونه های زیادی از این گل از نظر خوراکی بودن آزمایش نشده اند. از این رو مطالعه حاضر با هدف تعیین ترکیبات مغذی، معدنی و آنتی اکسیدانی 6 رقم گل رز (Hella, Crimson Siluetta, Rainbows End, Dolce Vita, Samurai, Avalanche) در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار اجرا شد. ارقام مورد نظر در مرحله گل کاملا باز از یک تولید کننده معتبر در استان تهران خریداری و در بسته بندی مناسب به آزمایشگاه منتقل شدند. از گلبرگ های ارقام ذکر شده جهت تعیین ویژگی های خوراکی و آنتی اکسیدانی استفاده شد. نتایج نشان داد که "Crimson Siluetta" از نظر درصد ماده خشک (22.75 %)، فنل کل (20.20 میلی گرم گالیک اسید در هر گرم وزن تر)، ظرفیت آنتی اکسیدانی (85.83 درصد بازدارندگی)، فسفر (33.48 میلی گرم در 100 گرم وزن تر) و منگنز (2.76 میلی گرم در 100 گرم وزن تر) غنی تر از سایر رقم هاست. بهترین ارقام از نظر ویتامین ث و آنتوسیانین "Crimson Siluetta" و "Samurai" بودند که از نظر آماری اختلاف معناداری با هم نداشتند. غنی ترین ارقام از نظر فلاونوئید کل، کاروتنوئید، نیتروژن و پروتئین به ترتیب "Rainbows End" و " Dolce Vita" بودند. "Dolce Vita" بیشترین مقدار ویتامین آ (0.38 میکروگرم در 100 گرم وزن تر) و گوگرد (356 میلی گرم در 100 گرم وزن تر) را داشت. بیشترین فیبر، آهن، روی، مس، کلسیم، منیزیم، نیکل و بر برای "Hella" ثبت شد که به همراه "Samurai" بهترین رقم ها از نظر پتاسیم بودند. بطورکلی هر 6 رقم رز مورد مطالعه منبع مناسبی از عناصر معدنی، ترکیبات مغذی و آنتی اکسیدانی هستند و در بین آن ها "Hella" از نظر فیبر و عناصر معدنی، "Crimson Siluetta" از نظر ترکیبات آنتی اکسیدانی و "Dolce Vita" و "Rainbows End" از نظر ویتامین آ و کاروتنوئیدها منابع غنی تری بودند و جهت استفاده در رژیم غذایی انسان و بهره مندی از مزایای سلامتی آن ها توصیه می شود.

گل رز (Rosa hybrida) به دلیل زیبایی، تنوع رنگ ودوره گل دهی طولانی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. به منظور مطالعه عکس العمل گل بریدنی رز به کاربرد کودهای زیستی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در گلخانه هیدروپونیک رز هلندی در باغ الندشت آستان قدس رضوی (مشهد) در سال 1389-1388 اجرا شد. فاکتور اول شامل شش رقم گل رز (ارقام Red ferover، Classic cezaanna، Rock feller، Rimini، Maroussia و Orange juice) و فاکتور دوم در چهار سطح شامل سه نوع کود بیولوژیک (بیوفارم، نیتراژین و نیتروکسین) و تیمار شاهد (بدون تلقیح) بودند.در این آزمایش، ویژگی های سطح برگ، تعداد گره، تعداد شاخه، زودگل دهی، عمر گل جای گیاه و درصد نیتروژن، پتاسیم و کلسیم برگ برای هر تیمار اندازه گیری و مقایسه میانگین آنها به روش آزمون چند دامنه ای دانکن انجام شد. نتایج نشان داد که اثر اصلی رقم و اثر متقابل رقم و تیمار کودی بر پارامترهای تعداد گره، تعداد شاخه، زودگل دهی، عمر گل جا، سطح برگ و غلظت نیتروژن، پتاسیم و کلسیم در برگ در سطح 5% معنی دار بود. هم چنین اثر خالص تیمارهای کودی بر غلظت عناصر غذایی در برگ و سطح برگ در سطح 5% معنی دار بود. بیشترین غلظت عناصر غذایی مورد بررسی در رقم Red ferover مشاهده شد. بررسی اثر متقابل رقم و تیمارهای کودی نشان داد که در ارقام Red ferover، Classic cezaanna و Maroussia، تیمارهای تلقیح باعث افزایش غلظت نیتروژن در برگ نسبت به شاهد بدون تلقیح شد. تیمارهای کودی بیوفارم و نیتروکسین در ارقام Red ferover و Rimini باعث افزایش غلظت کلسیم در برگ نسبت به شاهد شدند که این افزایش در سطح 5% معنی دار بود. تیمار های کودی نیتراژین و نیتروکسین در رقم Rock feller باعث کاهش معنی دار غلظت کلسیم در بافت گیاه در مقایسه با تیمار شاهد شد.

 یکی از راهکارهای کاهش تلفات آب در کشاورزی, برنامه ریزی صحیح آبیاری است که اساس آن را برآورد دقیق نیاز آبی گیاهان تشکیل می دهد. به منظور تعیین نیاز آبی سه رقم گل رز, تحقیقی به مدت یک سال در گلخانه ای هیدروپونیک مجهز به سیستم آبیاری قطره ای در شهرستان اراک و با استفاده از لایسیمترهای زهکش دار انجام شد. میزان تبخیر-تعرق مرجع با استفاده از یک میکرولایسیمتر زهکش دار دارای کشت چمن, برای محاسبه نیاز آبی از روش بیلان آبی استفاده شد. نتایج نشان داد که مقدار کل تبخیر-تعرق مرجع در گلخانه طی یک سال انجام پژوهش, 1608 میلی متر بود. همچنین مقدار کل تبخیر-تعرق  گل رز آتشی در این دوره رشد1423میلی متر, گل رز  لب صورتی 1480 میلی متر و  گل رز رقم سفید, 1313 میلی متر و متوسط تبخیر-تعرق ارقام رز در طول سال برابر 8/3 میلیمتر در روز بدست آمد. با توجه به چند ساله بودن بوته های  گل رز, ضریب گیاهی دارای مراحل چهارگانه نبود و مقدار ضریب گیاهی ارقام گل  رز در هردهه بین 7/0 تا 96/0 تغییر نمود و متوسط ضریب گیاهی ارقام  گل رز در طول سال برابر 81/0 بدست آمد. همچنین متوسط مقدار آب مصرفی ارقام  گل رز در طول یک سال برابر 20573 مترمکعب در هکتار به ازای تراکم کشت75000 بوته  گل رز در هکتار بدست آمد.

به منظور بررسی تاثیر شکل نیتروژن (آمونیوم و نیترات) و سطوح مختلف کلسیم محلول غذایی بر عملکرد کمی و کیفی گل رز شاخه بریده (Rosa hybrida L.) رقم Vendentta، در شرایط کشت بدون خاک، آزمایشی در گلخانه ایستگاه ملی تحقیقات گل و گیاهان زینتی (محلات) اجرا شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با دو فاکتور آمونیوم در سه سطح (صفر، 5/2 و 0/5 میلی مولار، از کل10 میلی مولار نیتروژن و بقیه به شکل نیترات) و کلسیم در دو سطح (6/1 و 8/4 میلی مولار) بود. نتایج نشان داد که افزایش غلظت آمونیوم محلول غذایی از صفر به 5/2 میلی مولار موجب افزایش تعداد شاخه گل، طول دمگل و وزن تر شاخه گل شد. درحالی که غلظت 5 میلی مولار آمونیوم موجب کاهش معنی دار تعداد شاخه گل، قطر جام، طول جام، عمر پس از برداشت و وزن تر شاخه گل گردید. افزایش غلظت کلسیم محلول غذایی باعث افزایش معنی دار قطر جام گل و وزن تر شاخه گل شد. با کاربرد آمونیوم در محلول غذایی (افزایش نسبت آمونیوم به نیترات)، غلظت کلسیم و پتاسیم برگ کاهش و غلظت فسفر، روی، منگنز، آهن و بر به طور معنی داری افزایش یافت. افزایش غلظت کلسیم محلول غذایی سبب افزایش معنی دار غلظت نیتروژن، کلسیم، منگنز و بر و کاهش معنی دار غلظت پتاسیم، روی و مس برگ گل رز شد. براساس نتایج این آزمایش، کاربرد 5/2 میلی-مولار آمونیوم (25 درصد نیتروژن کل محلول غذایی) همراه با 8/4 میلی مولار کلسیم سبب بهبود رشد و برخی شاخص-های کیفی گل رز رقم Vendentta می شود.

از گل رز که ملکه گل های زینتی است در آشپزی نوین به عنوان یک منبع غذایی جدید و غنی از ترکیبات مغذی و زیست فعال استفاده می شود. با وجود محبوبیت گل رز در آشپزی، هنوز ارقام و گونه های زیادی از این گل از نظر خوراکی بودن آزمایش نشده اند. از این رو مطالعه حاضر با هدف تعیین ترکیبات مغذی، معدنی و آنتی اکسیدانی 6 رقم گل رز (Hella, Crimson Siluetta, Rainbows End, Dolce Vita, Samurai, Avalanche) در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار اجرا شد. ارقام مورد نظر در مرحله گل کاملا باز از یک تولید کننده معتبر در استان تهران خریداری و در بسته بندی مناسب به آزمایشگاه منتقل شدند. از گلبرگ های ارقام ذکر شده جهت تعیین ویژگی های خوراکی و آنتی اکسیدانی استفاده شد. نتایج نشان داد که "Crimson Siluetta" از نظر درصد ماده خشک (22.75 %)، فنل کل (20.20 میلی گرم گالیک اسید در هر گرم وزن تر)، ظرفیت آنتی اکسیدانی (85.83 درصد بازدارندگی)، فسفر (33.48 میلی گرم در 100 گرم وزن تر) و منگنز (2.76 میلی گرم در 100 گرم وزن تر) غنی تر از سایر رقم هاست. بهترین ارقام از نظر ویتامین ث و آنتوسیانین "Crimson Siluetta" و "Samurai" بودند که از نظر آماری اختلاف معناداری با هم نداشتند. غنی ترین ارقام از نظر فلاونوئید کل، کاروتنوئید، نیتروژن و پروتئین به ترتیب "Rainbows End" و " Dolce Vita" بودند. "Dolce Vita" بیشترین مقدار ویتامین آ (0.38 میکروگرم در 100 گرم وزن تر) و گوگرد (356 میلی گرم در 100 گرم وزن تر) را داشت. بیشترین فیبر، آهن، روی، مس، کلسیم، منیزیم، نیکل و بر برای "Hella" ثبت شد که به همراه "Samurai" بهترین رقم ها از نظر پتاسیم بودند. بطورکلی هر 6 رقم رز مورد مطالعه منبع مناسبی از عناصر معدنی، ترکیبات مغذی و آنتی اکسیدانی هستند و در بین آن ها "Hella" از نظر فیبر و عناصر معدنی، "Crimson Siluetta" از نظر ترکیبات آنتی اکسیدانی و "Dolce Vita" و "Rainbows End" از نظر ویتامین آ و کاروتنوئیدها منابع غنی تری بودند و جهت استفاده در رژیم غذایی انسان و بهره مندی از مزایای سلامتی آن ها توصیه می شود.